مسعود سخایی‌پور، LJI Reporter – ونکوور
«یک زندگی پنهان» فیلمی به‌نویسندگی و کارگردانی ترنس مالیک است. این فیلم برای رقابت در کسب نخل طلای جشنوارهٔ کن ۲۰۱۹ انتخاب شد و هرچند نتوانست جایزهٔ نخل طلا را به خود اختصاص بدهد، برندهٔ جایزهٔ فرانسوا شاله* و همچنین جایزهٔ هیئت داوران کلیسای جهانی در این جشنواره شد.
این فیلم اثری درام و تاریخی است که به سرگذشت تراژیک کشاورزی اتریشی در بحبوحهٔ جنگ جهانی دوم می‌پردازد. «یک زندگی پنهان» ازجمله فیلم‌های تحسین‌شده در جشنوارهٔ کن ۲۰۱۹ بود. بازیگران این فیلم: آگوست دیل، والری پاکنر، ماتیاس اسخونارتس، مایکل نیکویست، برونو گانتس، یورگن پروشنو، مارتین وتکه و… موسیقی این فیلم ساختهٔ جیمز نیوتن هاوارد است.
داستان فیلم
حوادث فیلم در سال ۱۹۳۹ رخ می‌دهد؛ زمانی‌که پایه‌های حکومت هیتلر در حال استوارشدن است. فرانتس به‌همراه همسرش فرانزیسکا یا همان فانی در روستای کوچکی در آلمان زندگی می‌کند. آن‌ها همراه با دخترانشان در مزارع کار می‌کنند و دام پرورش می‌دهند. فرانتس پیش از این به ارتش آلمان فراخوانده شده، اما هیچ‌گاه به جنگ اعزام نشده است. در سال ۱۹۴۳ ارتش دوباره فرانتس را فرا می‌خواند، اما او حالا دیگر صاحب همسر و فرزند است. آلمان هم چند کشور را فتح کرده، میلیون‌ها انسان را به قتل رسانده و قصد دارد چند عملیات کشتارجمعی را آغاز کند. وجدان فرانتس، اجازهٔ حضور در چنین مأموریت‌هایی را نمی‌دهد. او به‌طورکلی با جنگ مخالف است، اما این‌گونه مأموریت‌ها بسیار متفاوت از جنگ معمولی‌اند.
دربارهٔ فیلم
ترنس مالیک فیلمساز بزرگی است؛ فیلمسازی فیلسوف و عمیقاً انسان‌گرا. فیلم‌های ترنس مالیک از آن دسته فیلم‌هایی نیست که با یک ظرف بزرگ پاپ کورن مقابل آن بنشینید. فیلم‌های او از آن دسته فیلم‌هایی است که باید تمام حواس و فکر خود را به آن بدهید. حتی یک لحظه از فیلم‌های او را هم نباید از دست داد. فیلم‌های مالیک پس از پایانش تازه در ذهن شما آغاز می‌شوند. تماشای فیلم‌هایش بهانهٔ خوبی است برای فکرکردن در جهانی که به‌سرعتِ هرچه تمام در تلاش است تا ما را از فکرکردن باز دارد. فیلم‌هایش به‌مثابه تابلوهای نقاشی از طبیعت است. طبیعتی که انسان بخشی از آن است. قاب‌هایی که شما را مسحور خودش می‌کند. مالیک در زمرهٔ کارگردانانی است که با وسواسی کم‌مانند فیلم می‌سازد، به‌طوری‌که طی نزدیک به پنج‌دهه کارگردانی تنها ده فیلم بلند ساخته است. فیلم‌هایش از حیث روایت، شخصیت‌پردازی، قاب‌بندی، و موسیقی یگانه‌اند. آثار او غالباً طبیعت‌محور است. نگاه انسانی ترنس مالیک در فیلم‌هایش همواره برای بسیاری از مخاطبان قابل‌احترام و جذاب بوده است. او به ما یادآوری می‌کند در عصر سینمای ابرقهرمانی و جلوه‌های ویژه، سینمای راستین که می‌تواند بهانه‌ای برای تفکر باشد، هنوز زنده است. ترنس مالیک همواره با رویکردی انسانی به آفرینش آثار سینمایی پرداخته است. موقعیت بغرنجِ انسانِ قرارگرفته در جهان هستی در فیلم‌های او به‌زبان تصویر روایت می‌شود. او با نگاهی والا و انسان‌گرایانه قصهٔ آدم‌هایی را برای ما روایت می‌کند که در جغرافیای مختلف، با فرهنگ‌های متفاوت در موقعیت‌های پیچیده‌ای قرار می‌گیرند. فیلم‌های او با یکدیگر متفاوت‌اند، اما همگی روایتگر رنج انسان‌اند؛ رنج ناخواستهٔ انسان در مواجهه با جهانی پر از سیاهی و ظلم که گریزی از آن نیست. اما آنچه مهم است، واکنش انسان در این جهان است. فیلم «یک زندگی پنهان» غایتِ به‌تصویرکشیدن این رنج انسانی است؛ رنج یک انسان که می‌خواهد انسانی زندگی کند، دستش را به خون آلوده نکند، با ظالم همراه نشود. این فیلم به‌‌طرز جسورانه و شجاعانه‌ای، به‌صورت واضح و عمیقی ایمان به انسانیت را در یک بحران بزرگ به تصویر می‌کشد. فیلم روایتگر کشاورزی به‌نام فرانتس است که به‌خاطر آغاز جنگ جهانی دوم موظف به خدمت در جبههٔ ارتش نازی می‌شود، اما به‌خاطر اعتقاداتش از این کار سر باز می‌زند و مصائب آن را نیز به جان می‌خرد. داستان «یک زندگی پنهان» بر اساس رویدادهای واقعی و سرگذشت افرادی است که از جنگیدن برای ارتش نازی خودداری کردند و خانوادهٔ آن‌ها توسط اطرافیان و خویشاوندان طرد شد و خود آن‌ها نیز با مجازات‌هایی سنگین مواجه شدند. وقتی این کشاورز دهقان اتریشی با تهدید اعدام به‌دلیل خیانت روبه‌رو می‌شود، عشق و ایمان بی‌بدیل او به همسرش و همچنین فرزندانش است که روح او را زنده نگه می‌دارد. در دورهٔ جنگ جهانی دوم، سربازان اتریشی مجبور می‌شوند تا سوگند وفاداری به هیتلر یاد کرده و برای او و ارتشش مبارزه کنند. فیلم در انتها، جنایاتی را که حکومت نازی بر سر مردمان تحت سلطهٔ خود آورده، به‌خوبی به تصویر می‌کشد. پرداختن ترنس مالیک به داستان زندگی این کشاورز که برگرفته از واقعیت است، تعهد او به انسان را بیش‌ازپیش نشان می‌دهد. او می‌تواند تجربه‌های زیستهٔ آدم‌های دوران گذشته را ببیند و آن‌ها را چنان به تصویر بکشد که مخاطب احساس کند آن تجربه‌ها را خود فیلمساز زیسته است. این به‌معنای تعهد به سرنوشت و رنج آدم‌هایی است که پیش از ما زیسته‌اند؛ گفتن از درد مشترک و رنج‌هایی که انسان‌ها در قرن‌های گذشته در برابر ظلم چشیده‌اند. انسان‌هایی که ایستاده مُردند تا بساط دیکتاتوری برای همیشه برچیده شود. فیلم «یک زندگی پنهان»، هم الهام‌بخش است و هم ناراحت‌کننده. الهام‌بخش چون به ما یادآوری می‌کند باید انسان‌گونه زیست، ناراحت‌کننده چون بهای شرافت انسانی سنگین است. فیلم «یک زندگی پنهان» به ما یادآوری می‌کند به‌دنبال روح‌هایی باشیم که در دامن تاریخ گرفتار شده‌اند و بر آیندگان واجب است که صدای آن‌ها باشند.
این فیلم در اغلب کتابخانه‌های مترو ونکوور ازجمله ونکوور، وست ونکوور، شهر نورث ونکوور، بخش نورث ونکوور، کوکئیتلام، برنابی و کتابخانه‌های منطقهٔ فریزر ولی برای امانت‌گرفتن در دسترس است. علاوه بر این، می‌توانید آن را از سرویس‌های پخش فیلم آنلاین بخرید یا اجاره کنید.
*جایزهٔ فرانسوا شاله (به فرانسوی: Prix François Chalais) از سال ۱۹۹۷ در بخش جنبی جشنوارهٔ فیلم کن اهدا می‌شود. این جایزه برای ادای احترام به روزنامه‌نگار و مورخ سینما فرانسوا شاله تحت نظارت همسرش می چن پایه‌گذاری شده‌است. این جایزه به فیلم‌هایی دربارهٔ مفهوم و جایگاه ارزش‌های زندگی تعلق می‌گیرد و بر طبق نظر روزنامه‌نگاران انتخاب می‌شود.
